ساختمان نظام مهندسی قزوین توسط دفتر معماری دیگر+دایا و با مدیریت پریسا علی محمدی و علیرضا تغابنی طراحی و اجرا شد و رتبه ی اول مجله A&C را از آنِ خود کرد. در این ویدیو دکتر صدیق به نقد و بررسی این بنا در یکی از کلاس های آموزشی خود میپردازد.
بررسی ساختمان نظام مهندسی قزوین
پلان اول:
این پروژه را میخواهیم نگاه کنیم به عنوان یک پلان; فارغ از اینکه چه کسی آن را طراحی کرده است و چرا؟ میخواهیم بررسی کنیم که چه ایرادها و چه مشکلاتی دارد. سالن اجتماعات طراحی شده، این سالن اجتماعات بدون واسطه مستقیم، در دارد به سمت پلههای فرار در طبقات، خب سؤال ما این است که این پلکان واسطه احتیاج ندارد؟
خروجی مستقیم به این پله باشد، هم دیگر را هل بدهند از نردههای همین پلهها نمیافتند پایین ۲۰۰ تا آدم. ما شمردیم اینجا، ۲۲ عدد صندلی بود، ما میدانیم که هر یک نفر آدمی که یک جا مینشیند حداکثر در ردیفش باید شش مانع بیشتر نداشته باشد تا راه خروج. شش مانع هم از طرف دیگر، با دو نفر میشود چهارده نفر، پس صندلی ۲۲ نفره از لحاظ Emergency و خطرات احتمالی کاملا نا ایمن است، یعنی امکان فرار وجود ندارد پس دومین غلط آن طول صندلی زیاد است بدون امکان خروج میانی.
سومین غلط اینکه من این فضاها را میبینم; درهای خروجی مستقیم در لابی در واقع پله است;یک فضای مستقلی برای خودش تامین نکرده است این برای خودش در واقع تداخل رفتار راهپله بین طبقات را با لابی خود سالن دارد یعنی سالن وقتی دارد استفاده میشود این راهپله چون پاگردش مشترک است با اینجا، کاملا رفت و آمدی که میخواهد در طبقات بشود با اتفاق خروجی این آمفی تئاتر متداخل میشود، باید راهپله جدا میشد.
بعد ما میدانیم به ازای هر ۲۵ نفر یک عدد توالت میخواهیم; این جا حدود ۲۱۰-۲۲۰ نفر ظرفیت دارد یک توالت آقایان و یک توالت خانم ها، تازه آن هم من گفتم مدلش چیست؟ اینکه یک توالتی که یک نفری استفاده کرده است به عنوان مثال یک آقا بخواهد دستش را بشورد میرود آن یکی توالت، در اینجا توالت خانم ها در یکی دیگری باز میشود؛ یعنی از لحاظ ارتباطی کاملا ایراد دارد. داخل خود این فضا هم اگر دقت کنید بچهها، فضای هایی که داریم مثلا فضای پر خطر مثل آبدارخانه درِ آن همیشه باید رو به بیرون باشه. گازی دارد، آتشی دارد، احتمال احتراقی دارد، نا ایمن است و این هم برای ما یک مسئله دیگری است.
پلان دوم:
اتفاق خوبی که شاید افتاده باشد خالی کردن این قسمتها است برای نورگیری، این قسمتهای میانی یا مبله کردن اینها بر اساس این هندسهها و پرت ندادن این کنجهای تیز است. ولی باز دوباره مسئله اینجاست که این همه آدم پشت کانتر هستند، مستقیم به آبدار خانه به یک فضای خصوصی که کاملاً در دارد و دید دارد. من فکر میکنم اصلاً منطقی نیست که امتداد یک دید عمومی راهرو یک فضای شخصی طراحی شده باشد. تعریف امتداد دید که اصلاً من اینجا فک نمیکنم انجام نشده باشد. ضمناً یک مسئله بزرگ همیشه پاگرد درواقع چشم پلهها است. چشم پله درواقع خودش دودکش آتش است درواقع طبقات را به آتش میکشد. ما انتظار داریم که ساختمانی که طراحی میشود از این لحاظها حداقل با یک درستی قضیه را بررسی کرده باشد و دیده باشد.
اتفاق بعدی که من در اینجا میبینم این است که پنجره اینجا است و یک دیوار مشبک جلوی آن است سؤال این است که اگر دیوار مشبک اینور پنجره لازم است، این پنجره یک تیکه چیست؟ اگر این یک تیکه لازم باشد این مشبک جلواش چیست؟ بالاخره ما باید تکلیفمان را در معماری بدانیم که بالاخره دیوار یک تیکه برای نورگیری میخواهیم یا پنجره بزرگ یا پنجره کوچک نه اینکه هم بزرگ و هم کوچک آن هم با فاصله مثلا نیم متر.
پلان سوم:
اتاقها را میبینیم که سالنهای کلاس یا اتاقهای جلسات هستند; همه اینها باید درهایشان به بیرون باشد که اگر اتفاق بدی افتاد بتواند پوشش دهد، بدتر از همه بیشکلی این اتاق است که اصلاً به مبلمانش هم اصلاً نمیخورد شاید علاوه بر اینکه درِ اینها باید رو به بیرون باشد علاوه بر آن هندسههای آنها هم باید یک بازبینی بشود، شاید هندسه اینها خیلی منطقیتر باشد تا این هندسه انتهایی که یک مقدار بلاتکلیفی دارد.
باز این امتداد دید را هم به همین حالت دارد; اتفاق بد بعدی که وجود دارد این است که ما اینجاها دید نداریم،;بسته است و اشخاصی که اینجا مینشینند یک سمینار یا جلسهای بخواهد برگزار کند، شخص کاملاً نور از پشتش میزند، ضد نوره. پس اصلاً پنجره رئیس جلسه را یک جایی طراحی نمیکنیم یا مبله نمیکنیم که ضد نور قرار بگیرد یعنی سعی میکنیم نور اتاق جلسات یک دست و یک نواخت باشد، حداقل از چند جبهه نور بگیرد تا ایجاد خیرگی نکند. و…
- اطلاعات پروژه:
- طراح: دفتر معماری دیگر
- مهندس معمار: پریسا علی محمدی، علیرضا تغابنی
- مکان پروژه: ایران- قزوین
- مساحت: ۲۵۰۰ مترمربع
- سال ساخت: ۲۰۰۹
- مهندس سازه: شرکت جاوید راه
- سرپرست پروژه: حبیب الله بابایی
- پیمانکار: شرکت جاوید راه
- طراحی سه بعدی: روح الله رسولی
- همکاران: طرح منیژه ثانی، فریده آقامحمدی
- تاسیسات الکتریکی: رضا حبیب
- تاسیسات مکانیکی: عبدالعلی زارع پور، هوفار اسماعیلی
- عکاس: پرهام تقی اف
تحریریه معمار۹۸
- منبع: پیج اینستاگرام دکتر صدیق
- صفحه دکتر صدیق در معمار ۹۸
- دیگر آموزش ها از مرتضی صدیق